Neuspoliepen of nasale polyposis

Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over neuspoliepen (nasale polyposis). Als u recent voor neuspoliepen bij een neus-, keel- en oorarts (nko-arts) bent geweest of bent u om andere reden geïnteresseerd, dan kunt u er op deze plaats, meer over te weten komen.

Wat zijn neuspoliepen?

neuspoliepen Neuspoliepen zijn goedaardige zwellingen van het neusslijmvlies, die meestal ontstaan in de zeefbeensinussen (één van de vier neusbijholten). De zeefbeensinussen zit tussen neus en ogen. De poliepen zakken als een soort "slijmvlieszakje" vanuit de zeefbeensinus (zie in de figuur één poliep in rood) in de neus.

De oorzaak voor het ontstaan van neuspoliepen is nog onbekend.
Er zijn factoren die de kans op neuspoliepen groter maken:

  • allergische aanleg.
  • chronische ontsteking van het neus- en neussinusslijmvlies.
  • overactief reagerend neusslijmvlies.
  • patiënten die lijden aan astma, met name in combinatie met intolerantie voor aspirine (APA syndroom).

Neuspoliepen ontstaan bijna altijd beiderzijds. Neuspoliepen kunnen op alle leeftijden voorkomen, vooral tussen het 30ste en 40ste levensjaar, maar zelden op kinderleeftijd. Eénzijdige neuspoliepen verdienen altijd extra onderzoek: het kan een uiting zijn van een éénzijdige kaaksinusontsteking ten gevolge van bijvoorbeeld problemen met het bovengebit (tandwortel). Indien neuspoliepen ontstaan voor de puberteit, kan er sprake zijn van cystische fibrose of mucovisidosis. Dit wordt ook wel de taaislijmziekte genoemd, een erfelijke ziekte waarbij de slijmproducerende klieren van onder andere de luchtwegen betrokken zijn, waardoor de neus, sinussen en de longen chronisch ontstoken zijn.

Wat voor klachten worden veroorzaakt door neuspoliepen?

De belangrijkste klachten zijn neusverstopping, regelmatig optredend verkouden gevoel en een verminderde reuk en smaak. Minder vaak bestaan er klachten van hoofdpijn met een vol gevoel in het hoofd. In liggende houding verergeren meestal de klachten van neusverstopping. Verder blijkt dat een aandoening van de bovenste luchtwegen (neus en sinussen) veelal een nadelig effect heeft op het functioneren van de onderste luchtwegen (longen).

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Wanneer u bij de neus, keel- en oorarts komt met bovengenoemde klachten zal deze eerst een algemeen onderzoek doen, waarbij onder andere in de neus gekeken wordt. Vaak zijn de - voor de nko-arts karakteristieke - neuspoliepen op deze manier al zichtbaar. Soms zijn de neuspoliepen klein, verstopt en diep in de neus gelegen, zodat ze niet direct waarneembaar zijn. Deze poliepen kunnen zichtbaar worden gemaakt door het uitvoeren van een neusendoscopie. Dit is een kortdurend, poliklinisch onderzoek waarbij met een dun ´kijkertje´ hoger en dieper in de neus kan worden gekeken. Er wordt ook meestal een CT-scan van de sinussen gemaakt.

Wat is de behandeling van neuspoliepen?

Er zijn verschillende behandelingen. De keuze tussen de diverse vormen van behandeling is afhankelijk van de klachten en ook van de uitgebreid-
heid van de neuspoliepen.

1. Medicatie

Behandeling met en corticosteroïde-bevattende neusspray kan een duidelijke verkleining van de poliepen en een vermindering van de klachten geven. Het is in principe geen bezwaar deze medicatie jarenlang te gebruiken. Men kan er echter niet vanuit gaan dat hiermee in alle gevallen de neuspoliepen verdwijnen. Corticosteroïden kunnen ook in tabletvorm worden toegediend en geven vaak een opmerkelijke verbetering van de klachten. Deze toedieningsvorm van corticosteroïden mag vanwege de bijwerkingen slechts kortdurend zijn.

2. Operatie

Een tweetal operaties worden regelmatig verricht bij patiënten met neuspoliepen.

  • Poliepextractie: Hierbij wordt, meestal onder plaatselijke verdoving, dat deel van de poliep verwijderd dat in de neus zichtbaar is. Het deel dat in de zeefbeensinus zit kan op deze manier niet worden verwijderd.
  • Endoscopische sinusoperatie of FESS:   sinusoperatie onder algemene verdoving, waarbij de poliepen zowel uit de neus als uit de sinussen worden verwijderd.

Kans op een succesvolle behandeling?

Bij sommige patiënten blijken neuspoliepen, ondanks behandeling met medicatie en operatieve verwijdering, weer terug te komen. Dit is na poliepextractie vaker het geval dan na een endoscopische sinusoperatie. Meestal wordt na de operatie langdurig een corticosteroïde-bevattende neusspray gegeven, waardoor neuspoliepen mogelijk minder snel terugkomen. Ook is het in verband hiermee noodzakelijk een eventueel aanwezige allergie en ontstekingen te behandelen.
Behandeling van de aandoening van de bovenste luchtwegen heeft vaak een gunstig effect op het functioneren van de onderste luchtwegen.

Kunnen neuspoliepen kwaadaardig zijn?

Er bestaan kwaadaardige neuspoliepen, maar deze komen zeer zeldzaam voor. Wanneer een poliep een niet geheel normaal uiterlijk heeft en/of maar éénzijdig voorkomt, is het altijd noodzakelijk om de poliep geheel of gedeeltelijk te verwijderen, zodat door de patholoog anatoom (weefseldeskundige) weefselonderzoek kan worden gedaan. Zodoende kan met zekerheid worden vastgesteld of er sprake is van gewone neus-poliepen of van kwaadaardige neuspoliepen.